कक्षा ११ नेपाली ( गाउँकाे माया)

७ व्याख्या गर्नुहोस्ः

क) हाम्रा गाउँमा पनि साँच्चैका मान्छेहरु रहेछन् जो जीवनलाई बुझ्दै छन् ।

     व्याख्याका लागि दिएइको प्रस्तुत कथांश गाउँको माया शीर्षकको सामाजिक यथार्थवादी कथाबाट साभार गरिएको हो । यस कथाका कथाकार इस्माली (महेश्वरप्रसाद पौडेल) हुन् । प्रगतिवादी तथा सामाजिक यथार्थवादी कथाकार इस्मालीले समाजमा रहेका सूक्ष्म घटनालाई समेटेर कथा लेख्ने गर्दछन् । यस कथाका पात्र कृष्ण गाउँ फर्कने क्रममा भाइले लेखेको पत्र सम्झने क्रममा माथिको वाक्यांश आएको हो । गाउँमा अब पुरातन सोचले काँचुली परिवर्तन गरिसकेको पनि प्रस्तुत वाक्यांशले बताउन खोजेको छ ।

गाउँ छाडेर आर्थिक उपलब्धिका लागि शहर पसेका प्रस्तुत कथाका प्रमुख पात्र किसन दुई वर्षपछि मात्र गाउँ फर्कदै छन् । गाउँमा नहुँदा पनि आफ्नो भाइ मार्फत् गाउँका बारेमा बुझ्दै र जानकारी लिँदै आएका छन् । उनले गाउँ छाड्नु केही अगाडिसम्म पनि गाउँमा परम्परागत शैलीकै अनुशरण हुँदै आएको भए तापनि हाल आएर आधुनिकताको अनुशरण हुन लागेकोमा निकै खुशी देखिन्छन् । परम्परागत् नाटकको सट्टामा रबिनहुडको नाटक रिहर्सल हुन लागेको सुन्न पाउँदा उनीभित्रको खुशीको सीमा बढेको पाइन्छ । अब साँच्चै नै गाउँ परिवर्तनको दिशातर्फ लागेको अनुभूति उनलाई हुन पुग्छ । गाउँका लाथि तथा भविष्यका लागि केही परिवर्तन गरेर देखाउनुपर्छ भन्ने सोच गाउँका मानिसहरुमा बढ्न गएको पनि प्रस्तुत वाक्यमा देखाउन खोजिएको छ । यस्तो परिवर्तनको प्ररम्भिक रेखाले गाउँलेहरुलाई छुन लागेको देखेका कारण उनी गाउँलेहरुप्रति झनै आशावादी छन् ।

बिदेशलाई नै कमाइको एक मात्र थलो ठान्नुको सट्टामा गाउँबाटै समृद्घिको पाइला अगाडि बढाउन सकिने कुरा पस्तुत वाक्यांशमा देखाइएको छ । परम्परादेखि चली आएको मान्यतालाई अनुशरण गर्दै आधुनिकतातर्फको यात्रामा अगाडि बढ्नुपर्ने भाव पनि प्रस्तुत कथामा उल्लेख गरिएको छ ।